Tư duy trở thành một trò chơi với luật lệ cụ thể, thay vì việc quay sang chỉ trích lẫn nhau. Chúng ta vừa đưa ra ví dụ về cách cung cấp thông tin với ba mức độ chính xác khác nhau. Tôi sẽ bàn tiếp tới vấn đề này ở phần sau.
Thay vì chọn những thuật ngữ triết học súc tích nhưng thiếu thực tế để biểu thi nghững chiếc "mũ tư duy", tôi đã chọn màu sắc để miêu tả. Những dữ liệu và những con số không kèm theo bình luận! Thuốc kháng sinh được tìm ra nhờ sự tình cờ khi người ta làm vương vào đồ ăn chất Penicillium.
Kinh nghiệm thực tế chỉ ra rằng những người được coi là có lối tư duy thận trọng và được mọi người phê phán là những người ủng hộ phương thức tư duy sáu chiếc mũ. Trước hết chúng ta nên làm điều này. Lối tư duy mũ xanh làm ngừng tranh luận và duy trì lối tư duy bản đồ.
Sự sáng tạo chính là chìa khoá của lối tư duy này. Nếu ai đó không tán thành với tóm tắt của tôi hãy nói cho tôi biết nhé. Người tư duy mũ xanh kêu gọi sự sử dụng những chiếc mũ tư duy khác.
Lối tư duy mũ xanh kiểm soát kiểu tư duy thảo luận cũng giống như một người đánh xe ngựa điều khiển con ngựa bằng cách hướng dẫn nó từng bước, từng bước một. … Chúng ta không có nhiều thời gian để cân nhắc vấn đề này, cho nên chúng ta phải sử dụng thời gian một cách có hiệu quả. Nếu lợi ích là không đáng kể xét với viễn cảnh tốt nhất có thể xảy ra, ý tưởng đó sẽ không có giá trị thuyết phục.
Chiếc mũ xanh da trời là chiếc mũ kiếm soát những chiếc mũ khác. Thông thường trong một cuộc họp kinh doanh, mọi người cho rằng không nên để tình cảm chen vào những quyết định quan trọng. Khi chúng ta đã quen với lối tư duy phác hoạ chiếc bản đồ tư duy, việc lựa chọn con đường trên tấm bản đồ được xác định bởi những giá trị và những xúc cảm.
Tôi nghĩ điều này là chưa đủ, bởi vì họ chỉ chỉ ra cho chúng ta những điều chúng ta không được làm, mà không nói rõ chúng ta phải làm gì. Nhưng theo lôgíc của hệ thống khuôn mẫu bất đối xứng, thật dễ dàng để nhận thấy tại sao một từ ngẫu nhiên lại phát huy tác dụng. Với phương pháp tư duy 6 chiếc mũ, những người tham gia làm quen với lối tư duy để ý và tích luỹ những điểm chính cần phê phán về vấn đề đang xem xét và chỉ nêu ra khi mọi người được yêu cầu sử dụng chiếc mũ đen.
Mọi người thường dễ dàng chấp nhận rằng sáng tạo là nhờ vào tài năng hoặc cá tính, và bởi vì họ không có hai nhân tố này, họ cho rằng tốt hơn là họ nhường phần tư duy sáng tạo đó cho người khác. Bởi vì nếu điều đó xảy ra, cửa hàng đó sẽ chống lại bằng được. Tôi muốn các bạn suy nghĩ 2 phút trước khi chúng ta bắt đầu cuộc thảo luận.
Với cách định sẵn: mọi người định sẵn trật tự và số lượng mũ đội trước khi bàn bạc sự việc, mà chiếc mũ đội đầu tiên là chiếc mũ màu xanh da trời. Tuy nhiên, bạn sẽ mất đi sự nhạy cảm đó nếu cùng lúc bạn xem xét sự việc theo nhiều hướng. Dựa vào những điều chúng ta đã biết trước đây, những điều mà tôi có thể chỉ ra cho mọi người thấy thông qua báo các số lượng hàng bán, thì việc hạ giá sản phẩm sẽ không mang lại lợi nhuận tương xứng giữa việc tăng số lượng hàng bán ra so với việc giảm bớt lợi nhuận cận biên.
Mục đích của chiếc mũ đen tư duy là chỉ ra phương án thay thế nào là không thể và không sử dụng được. Hãy nhắm theo hướng này”. Nếu đó là một chiếc ghế đơn giản, bạn sẽ chê đó là đó là một chiếc ghế đơn điệu và lỗi mốt.